Op donderdag 13 december is tussen het waterschap Rivierenland en de belanghebbende visserijpartijen het convenant voor de VBC Rivierenland ondertekend. Alvorens de ondertekening kon plaatsvinden, zijn door middel van een presentatie de diverse raakvlakken duidelijk gemaakt tussen het waterschap en de beroeps- en sportvisserij. De VBC is daarbij een goed platform om kennis te nemen van elkaars belangen en daarin samen te werken.

Verder werd door enkele belanghebbende partijen nog aandacht gevraagd voor enkele onderdelen in het convenant die in de voorbereidingsfase niet, dan wel onvoldoende aan de orde zijn gekomen. Hierover moet in de komende tijd nog vervolgoverleg plaatsvinden. Dat is ook de reden waarom Federatie de Alm en Biesbosch het convenant onder voorbehoud heeft ondertekend.

Visstandbeheercommissie (VBC) voor het beheersgebied van waterschap Rivierenland

Federatie de Alm en Biesbosch heeft voor het beheersgebied een visstandbeheercommissie (VBC) ingesteld. Doel van de VBC is om in samenwerking met alle belanghebbenden te werken aan een gevarieerde en evenwichtige visstand in de wateren binnen het werkgebied van de federatie, een goede waterkwaliteit en het optimaliseren van de sportvisserijmogelijkheden.

De doelstelling van deze VBC nieuwe stijl is het gezamenlijk vormgeven en uitvoeren van een planmatig en duurzaam visstandbeheer en visserijbeheer, op basis van gezamenlijk vastgestelde uitgangspunten, doelstellingen en uitvoeringsprogramma voor het visstandbeheer en de visserij. Daartoe heeft de federatie enige jaren geleden een meerjarig visstandbeheerplan opgesteld. In nauwe samenwerking met alle belanghebbende partijen (federatie, waterschap, gemeenten en natuurorganisaties) wordt gewerkt aan een duurzame visstand en verantwoorde visserij.

Actualiteiten Beheerscommissie

Proef vismigratie

In het kader van het onderzoek naar mogelijke oplossingen voor de vismigratieproblematiek is door het waterschap een proef uitgevoerd met een zgn. Meybergpassage aan de Midgraaf. Vastgesteld is ondermeer dat, verdeeld over 17 vissoorten, in een periode van 19 dagen circa 1500 vissen stroomopwaarts zijn gepasseerd. Verdere ontwikkelingen worden afgewacht.

Gemeentelijke waterplannen

De VBC volgt met belangstelling de opzet van gemeentelijke waterplannen in het beheergebied. De gemeente Werkendam is daarmee reeds goed op weg. De gemeente Woudrichem blijft wat achter, maar is druk doende om dit in te halen. Uit contacten is naar voren gekomen dat de gemeente Woudrichem de uitgangspunten van de gebiedsvisie heeft overgenomen. Er bestaat goede hoop dat In de nabije toekomst de sportvisserijmogelijkheden in Woudrichem kunnen worden verruimd. Met betrekking tot de gemeentelijke wateren in Nieuwendijk is duidelijk geworden eerst sanering van de overstortpunten noodzakelijk is. Periodiek maaien in deze wateren is geen optie om te voorkomen dat door omwoeling een acuut zuurstofgebrek ontstaat met vissterfte als gevolg. Volgens schema zullen deze wateren in 2009 worden gebaggerd. HSV Paling Paradijs wordt bij de ontwikkelingen betrokken.

De ontwikkelingen rondom de ijsbaan te Dussen en de grachten rondom het kasteel moeten voorlopig worden afgewacht. Met de ontwikkeling van een waterplan in Wijk en Aalburg is voorzichtig begonnen.

Herinrichting Kerkewiel en Dokvijver Werkendam

In vervolg op het onderzoek in de Kerkewiel is geadviseerd om over te gaan tot het uitzetten van vis. Het bestuur heeft dit in overweging genomen. De gemeente Werkendam heeft hierbij haar medewerking toegezegd. De ontwikkelingen met betrekking tot de Dokvijver zijn nog onzeker en moeten worden afgewacht.

Bakkerskil, Alm, Bleek- of Oostkil / Polder Jannezand en Pompveld/Kornse Boezem

De VBC heeft zorgen over de overmatige groei van groei van waterpest in de Bakkerskil. In overleg met het waterschap wordt getracht dit probleem op te lossen. De geplande baggerwerkzaamheden in de Bakkerskil kunnen hierbij helpen. Tussentijds kan mogelijk waterpest worden verwijderd, zij het dat dit zeer voorzichtig moet gebeuren om een nieuwe explosie te voorkomen.

De problematiek aan de Buitenkade van de Alm zijn bekend. Van belang is om tijdig te signaleren. Maar ook zelfwerkzaamheid van betrokken ledenverenigingen bij het maken van visplaatsen is belangrijk. Dit kan echter alleen indien hierbij geen schade ontstaat. Er is inmiddels vergunning verleend voor het baggeren van de Alm aan de Almweg nabij het Aquaduct.

De situatie van de Oostkil / Bleeke Kil blijft een punt van zorg. De oplossingen zijn sterk afhankelijk van de voorgenomen baggerwerkzaamheden. Het bestuur blijft bij het waterschap aandringen om zo snel als mogelijk met het baggeren te beginnen, dan wel dit naar voren te halen. De ontwikkelingen in de polder Jannezand worden nauwgezet gevolgd. Voorzien wordt dat in 2009/2010 wordt gebaggerd. In samenhang met recreatieve voorzieningen worden de sportvisserijmogelijkheden verruimd. Maar ook herstel van voormalige kreken dragen hieraan bij. Het Pompveld en Kornse Boezem zijn aangewezen als gebieden die vallen binnen de structuur van Natura 2000. Sportvisserijmogelijkheden zullen hier naar verwachting beperkt blijven.

Resultaten visserijkundig onderzoek Noorder Afwateringskanaal

In de winter van 2007/2008 is het Noorder Afwateringskanaal in opdracht van het waterschap Rivierenland gebaggerd. In samenhang met deze werkzaamheden heeft op basis van de aan het viswater toegekende ecologische en recreatieve functie gelijktijdig een herinrichting van de oevers plaatsgevonden.  Omdat langs het Noorder Afwateringskanaal ook een wedstijdtraject aanwezig is, zijn bij de herinrichting ook nieuwe hengelsportplaatsen aangelegd. Aan de hand van klachten van sportvissers en de gegevens uit de hengelvangstregistraties is vastgesteld dat er steeds minder vis gevangen werd en de gevangen vissen tussen 2007 en 2008 ook kleiner zijn geworden. Maar ook sommige vissoorten komen helemaal niet meer voor. Het federatiebestuur heeft dan ook, in samenwerking met HSV De Vrolijke Vissers, aan Sportvisserij Nederland de opdracht gegeven een visserijkundig onderzoek uit te voeren.

In het kader van de opzet van een meerjarige visstandbeheerplan voor het hele federatiegebied is de visstand in het Noorder Afwateringsknaal in 1997 voor het laatst onderzocht. Bij de bemonstering die nu is uitgevoerd, zijn 14 vissoorten aangetroffen, waarmee de biodiversiteit vrij groot is. De totale visstand zelf is echter sinds 1997 sterk gedecimeerd. Binnen de aanwezige vissoorten komen grote exemplaren vrijwel niet meer voor. Een belangrijke reden hiervan is waarschijnlijk dat na de uitvoering van de baggerwerkzaamheden er vrijwel geen schuilgelegenheid meer aanwezig is, zoals onder- en bovenwaterplanten. Door het ontbreken van schuilgelegenheden vallen de aanwezige vissen makkelijk ten prooi aan roofvissen en aalscholvers. De achteruitgang van de visstand heeft, naast de baggerwerkzaamheden, met name ook een extra impact gehad door de predatie van aalscholvers. Dit is gebleken uit de beschadigde vissen die zijn aangetroffen. Zelfs vissen die als prooi te groot waren, zijn beschadigd door aalscholvers.

De belangrijkste knelpunten voor een goed ontwikkelde visstand zijn de eentonige inrichting en de geringe hoeveelheid vegetatie als gevolg van de baggerwerkzaamheden. De slechte ontwikkeling van de onderwaterplanten is waarschijnlijk het gevolg van de harde kleibodem, waardoor planten zich slecht of niet kunnen wortelen. Een ander knelpunt is dat vissen de in verbinding met aansluitende waterende aanwezige stuwen niet kunnen passeren en derhalve paairijpe vissen niet kunnen optrekken. Tenslotte is de invloed van aalscholvers een knelpunt dat bijzondere aandacht verdient.

In overleg met het waterschap worden nu mogelijkheden onderzocht om op zo kort mogelijke termijn de slechte situatie in het Noorder Afwateringskanaal te verbeteren. Hierbij gaat het dan om inrichtingsmaatregelen van de oevers, het aanbrengen van onderwaterstructuren als schuilgelegenheid en het stimuleren van de begroeiing met drijfbladplanten en onderwaterplanten. Daarnaast worden maatregelen onderzocht welke moeten leiden tot een beter afgestemd peilbeheer en het optimaliseren van de vismigratie.